12 augustus 2025 Artikels

Zes ITG-onderzoeksprojecten ontvangen EDCTP-projectfinanciering

De financiering versnelt de ontwikkeling van innovatieve medische interventies tegen armoedegerelateerde infectieziekten.

Trots kondigen we aan dat zes ITG-onderzoeksprojecten financiering hebben ontvangen van het European & Developing Countries Clinical Trials Partnership (EDCTP). De Global Health EDCTP3 Joint Undertaking is een financieringsprogramma dat gezamenlijk onderzoek ondersteunt met als doel de klinische ontwikkeling van nieuwe of verbeterde medische interventies tegen armoedegerelateerde infectieziekten in Sub-Saharaans Afrika te versnellen. Het programma is een partnerschap tussen de Europese Unie, vertegenwoordigd door de Europese Commissie, en de EDCTP Association, die de regeringen van 15 Europese en 30 Sub-Saharaans Afrikaanse landen vertegenwoordigt.

Van de zes goedgekeurde EDCTP-projectvoorstellen worden er twee geleid en vier ondersteund door het ITG.

Mycrobacterium tuberculosis (c) Shutterstock

Medicijnresistente tuberculose aanpakken

Het Tuberculosis Antimicrobial Stewardship Program (TASP) is gericht op de grote uitdaging van uitgebreide resistentie, oftewel tuberculose die resistent is tegen bedaquiline en rifampicine. De resistentie tegen bedaquiline neemt snel toe, maar er bestaat momenteel nog geen wetenschappelijk onderbouwd behandelschema voor mensen die besmet zijn.

TASP heeft als doel de veiligheid en effectiviteit van behandelingen voor tuberculose met uitgebreide resistentie te onderzoeken. Daarnaast wil het programma de klinische besluitvorming verbeteren door een AI-ondersteunde behandelstrategie te ontwikkelen en het gebruik van nieuwe, snelle testen voor medicijnresistentiemonitoring te evalueren. TASP zal bovendien betaalbare, gezamenlijk ontworpen draagbare luchtzuiveraars inzetten om de omgevingshygiëne in zorginstellingen te verbeteren. Dit kosteneffectieve programma wil medicijnresistentie tegengaan door behandelschema’s te optimaliseren voor de meest resistente vormen van tuberculose, met name in regio’s met een hoge ziektelast en beperkte middelen.

Het ITG en zijn Dienst Hiv en Tuberculose nemen de leiding in dit project, samen met 12 internationale partners.

Afgestudeerden van de MSc in Tropische Geneeskunde in de ITG-tuin in 2023

Sub-Saharan Africa Health Research and Innovation Fellowship Programme

Het SAHRI Fellowship Programme zal gezondheidsonderzoek en innovatie in Sub-Saharaans Afrika versterken door een nieuwe generatie veelbelovende onderzoekers op te leiden. In samenwerking met Afrikaanse en Europese instellingen, waaronder BioNTech, zal het programma 12 fellows trainen in klinisch onderzoek en biomedische innovatie. De fellows volgen een tweejarig Master of Science-programma in tropische geneeskunde. Ze doen ervaring op in de praktijk en ontvangen gestructureerde begeleiding. Een terugkeerfase van 12 maanden garandeert lokale impact door de toepassing van opgedane kennis en het opstellen van subsidieaanvragen.

Door Zuid-Zuid- en Noord-Zuid-samenwerking tussen instellingen te bevorderen, versterkt SAHRI de regionale onderzoekscapaciteit. Het programme draagt bij aan duurzame gezondheidsoplossingen en meer zelfredzaamheid in de aanpak van kritieke gezondheidsuitdagingen in Sub-Saharaans Afrika.

Het project wordt geleid door de Dienst Hiv en Tuberculose en de Onderwijsdienst van het Departement Klinische Wetenschappen van het ITG.

Behandeling van een patiënt met leishmaniasis in Ethiopië

Een multi-arm, multi-stage studie over cutane leishmaniasis

Cutane leishmaniasis (CL), een verwaarloosde tropische ziekte, treft jaarlijks meer dan een miljoen mensen, waaronder 40.000 in Ethiopië. De huidige behandelingen, zoals intramusculaire toediening van natriumstibogluconaat, zijn pijnlijk, weinig effectief en voor de meeste patiënten niet toegankelijk. Er bestaan veelbelovende alternatieve therapieën, maar door een gebrek aan bewijs kunnen beleidsaanpassingen nog niet worden doorgevoerd.

Een consortium van Europese en Afrikaanse onderzoeksinstellingen wil de behandeling van CL radicaal verbeteren via MAMS4CL, een multi-arm, multi-stage gerandomiseerde studie waarin vijf nieuwe behandelingen worden geëvalueerd. Deze therapieën beloven een betere verdraagbaarheid, een kortere behandelduur, of de mogelijkheid tot toediening aan huis. De studie combineert farmacokinetiek, gezondheidseconomie en sociale wetenschappen om beleidsmakers en regelgevende instanties van robuuste en veelzijdige data te voorzien.

Het MAMS4CL-project, geleid door de London School of Hygiene and Tropical Medicine, omvat 6 internationale partners, waaronder het ITG en zijn Dienst Verwaarloosde Tropische Ziekten en het Clinical Trial Centre. Het ITG leidt het werkpakket rond de klinische studie.

Onderzoek van een patiënt in Benin

Geavanceerde diagnostiek voor triage van pulmonale tuberculose in Benin, Mali en Zuid-Afrika

CAD LUS4TB is een interdisciplinair project dat de triage van tuberculose in Sub-Saharaans Afrika wil verbeteren door AI-gestuurde diagnostiek (CAD) te combineren met draagbare longechografie (LUS). Door de beperkte mogelijkheid tot het maken van thoraxfoto's en moleculaire tests in de eerstelijnszorg, biedt het een schaalbare oplossing die meteen op de plaats van zorg kan worden ingezet.

Afrikaanse en Europese partners werken samen om bewijs te genereren, beleidsintegratie te stimuleren en mobiele AI-toepassingen voor echografie te valideren. Naast tuberculose ondersteunt CAD LUS ook de detectie van andere aandoeningen, zoals longontstekingen en hart- en vaatziekten.

Het project draagt bij aan de Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling 3.3 door de toegang tot gezondheidszorg en de nauwkeurigheid van diagnoses te verbeteren. Het project wordt gecoördineerd door Stellenbosch University en omvat 8 internationale partners, waaronder de Dienst Hiv en Tuberculose van het ITG.

Staalname van een leprapatiënt in de Comoren

Buruli ulcus en lepra beheersen in Afrika

Dit project wil een revolutie teweegbrengen in de behandeling van lepra en Buruli ulcus, twee verwaarloosde tropische ziekten die in Sub-Saharaans Afrika tot ernstige beperkingen en sociaal stigma leiden. De huidige behandelingen duren lang, zijn complex en gaan gepaard met aanzienlijke bijwerkingen. Dit voorstel introduceert telacebec, een nieuwe samenstelling die zeer effectief is tegen de bacteriën die beide ziekten veroorzaken.

Door middel van twee klinische studies zal het project op telacebec gebaseerde behandelingen testen om, met minder medicijnen en bijwerkingen, tot snellere genezing te komen. Een multidisciplinair consortium van experts zal het onderzoek leiden en zorgen voor effectieve geneesmiddelenontwikkeling, therapeutische toediening en betrokkenheid van de gemeenschap, om de resultaten voor zowel patiënten als de volksgezondheid te verbeteren.

Het TEBULA-project wordt geleid door de Fondation Raoul Follereau in Frankrijk en omvat 15 internationale partners. De ITG-component van het project wordt geleid door de Dienst Mycobacteriologie.

Anopheles stephensi

Evaluatie van malariabestrijdingsmiddelen in West-Kenia

Dit project wil de impact van langdurig werkende ruimtelijke malariamiddelen (LASR) in West-Kenia beoordelen door middel van een cluster-gerandomiseerde studie in 66 dorpen. De studie vergelijkt drie controlegroepen met:

LASR-interventie met SC Johnson’s Guardian™;
residu-behandeling in huis met pirimifos-methyl;
standaard malariabestrijdingsmaatregelen, zoals met insecticiden behandelde netten en vaccins

Onderzoekers zullen gedurende twee jaar cross-sectionele enquêtes, gezondheidszorgsurveillance, entomologische studies, antropologisch onderzoek en economische evaluaties uitvoeren. De studie richt zich in de eerste plaats op de vraag of LASR de prevalentie van malaria vermindert in vergelijking met de standaardcontrole op parasietprevalentie.

Het project wordt gecoördineerd door de Liverpool School of Tropical Medicine (VK), waarbij het Kenya Medical Research Institute de technische en wetenschappelijke leiding neemt. Het project omvat 4 andere internationale partners, waaronder het ITG en zijn Dienst Sociaalecologisch Gezondheidsonderzoek.