De terugkeer van de Taliban

De terugkeer van de Taliban

(12 mei 2018)

Hallo allemaal,

Er valt zoveel te vertellen over het leven hier. Verhalen van 40 jaar oorlog en de impact daarvan op de mensen. Eerst de Sovjets, toen de Taliban, daarna 20 jaar de Amerikanen en nu opnieuw de Taliban. Maar ook verhalen over moeders en de vele baby's die elke dag worden geboren in het Artsen Zonder Grenzen ziekenhuis in Khost, een Afghaanse provincie nabij de grens met Pakistan.

Twee weken geleden, toen ik in de auto zat van de luchthaven van Khost naar het ziekenhuis, zag ik een groep meisjes van 8-9 jaar oud op straat, duidelijk in schooluniform. Mijn eerste reactie was: "Gelukkig gaan ze nog naar school." Maar toen zag ik Said, ons Afghaanse hoofd van de logistieke dienst die ik al 10 jaar ken. Said heeft een dochter van 14 jaar oud waar hij ontzettend trots op is. Het is een slim meisje dat het goed deed op school en hij hoopte dat ze dokter zou worden om mensen te helpen.

Mijn opluchting bleek voorbarig... "Dr. Séverine, de droom is voorbij," zei Said.

Sinds de Taliban in augustus aan de macht kwamen, zijn alle middelbare scholen voor meisjes gesloten. Er is tot op heden geen nieuws over heropening. Dat dit onvermijdelijk zal leiden tot een tekort aan vroedvrouwen, verpleegkundigen en vrouwelijke artsen, lijkt niet van belang te zijn.

Via WhatsApp en Facebook heb ik contact met de vrouwelijke artsen die we hier eerder hebben opgeleid. Drie van hen zitten thuis zonder werk. Mahjan is met haar familie gevlucht naar Pakistan, maar mag daar niet werken. Shafiqa is in Kabul en durft niet naar buiten te gaan. Atifa bevindt zich in Mazar-i-Sharif in het noorden van Afghanistan en mag ook niet werken.

Er is niet veel veranderd in Khost sinds augustus 2021. Wat betreft veiligheid is het zelfs rustiger geworden (in tegenstelling tot veel andere provincies in Afghanistan), omdat er tijdens het Amerikaanse tijdperk veel aanslagen en interne conflicten waren. Nu is de situatie eenvoudig: de Taliban zijn aan de macht.

We houden ons hart vast voor de komende maanden, maar tot nu toe kunnen we gewoon doorgaan met ons werk door onze langdurige relaties met alle partijen in het conflict (inclusief de Taliban). Voor de mensen hier denk ik dat we een klein beetje hoop brengen. We zijn gebleven terwijl veel andere organisaties in augustus vertrokken zijn, en we zijn van plan om minstens nog 5 jaar te blijven. De internationale gemeenschap heeft de financiële steun stopgezet (men geeft niet graag geld aan het Taliban-regime). Hierdoor hebben veel lokale mensen de afgelopen 5-6 maanden geen inkomen meer en is het fragiele gezondheidssysteem ingestort, omdat er geen medicijnen meer zijn en het gezondheidspersoneel niet meer betaald wordt. Artsen Zonder Grenzen heeft sinds de Taliban aan de macht zijn meer werk... Helaas.

Zia, een van onze jonge Afghaanse dokters, vertelde me dat haar man, die voor de vorige regering werkte, al 5 maanden lang niet betaald is. Haar hele familie leeft dus van haar salaris. En ze is niet de enige vrouw in de regio die met haar salaris bij AZG haar familie onderhoudt. "Dat moet je trots maken," zeg ik, en ze glimlacht.

Afghanistan is na Jemen het land waar vrouwen het op het gebied van veiligheid, onderwijs en rechten het slechtst hebben. Een paar dagen geleden zag ik een huilende vrouw van rond de 45 jaar die door een vroedvrouw werd binnengebracht. De vroedvrouw zag er erg bezorgd uit. Het verhaal dat naar voren kwam was schrijnend: de echtgenoot van de vrouw was al 5 maanden in Dubai voor werk, de vrouw was 3 maanden geleden slachtoffer geworden van verkrachting en had de afgelopen 3 maanden geen menstruatie meer gehad. Ze vreesde dat ze zwanger was. In Khost kunnen vrouwen gestenigd worden als ze schande over hun familie brengen, zoals zwanger zijn zonder getrouwd te zijn of zwanger zijn van een andere man. Met bonzend hart deed ik een echo, maar er was geen baby te zien en gelukkig was haar zwangerschapstest negatief. Nog nooit eerder was ik zo blij dat iemand niet zwanger was. De vrouw greep me vast en huilde op mijn schouder van opluchting.

Toen vroeg ze me om iets voor te schrijven, vitamines of paracetamol, omdat haar familie wist dat ze met een gezondheidsprobleem naar het ziekenhuis was gegaan. Als ze zonder medicatie zou terugkomen, zou haar familie achterdochtig worden. We gaven haar wat tabletten en wensten haar het beste. Meer konden we niet voor haar doen. Zelfs bij verkrachting krijgt een vrouw vaak de schuld.

We proberen hoop te geven voor de toekomst. We zorgen ervoor dat vrouwen en baby's de bevalling overleven, gratis medicijnen krijgen en indien nodig een keizersnede of bloedtransfusie ondergaan. Hierdoor gaat het overgrote merendeel van onze patiënten met een gezonde baby naar huis. We bieden werk en een salaris aan 400 Afghaanse mensen, waarvan 250 vrouwen, die ervoor zorgen dat hun families kunnen overleven.

Wat er volgende maand in Afghanistan gaat gebeuren, weet niemand. We hopen gewoon op het beste.

Séverine