Overzicht stories
Artikels

"Ik wil achterhalen waarom muggen zo'n efficiënte vectoren zijn van malaria, een ziekte die zo dodelijk is voor de mens"

Een portret van Maria Luísa Simões, ITG’s nieuwe professor Experimentele Immunologie
Simoes

Hoe ben je wetenschapper geworden? Wat was de aanleiding?

MARIA LUÍSA Als kind werd ik verliefd op biologie dankzij mijn vader, een landbouwkundig ingenieur, die me een liefde voor planten inboezemde. Ik haalde mijn hart op tijdens de herfst, omdat ik dan verschillende kleurrijke en intrigerende bladeren kon verzamelen om thuis onder een groot vergrootglas te bestuderen. Daarnaast had ik het geluk dat ik op school uitstekende leraren had die lesgaven in milieuwetenschappen. Geweldige leraren en mentoren zoals zij hebben een centrale rol in mijn leven gespeeld.

Vanzelfsprekend ging ik biologie studeren aan de universiteit. Tijdens mijn studie bracht ik een jaar door in Italië en nadien nog een jaar om in Mauritanië onderzoek te doen voor mijn thesis. Op 19-jarige leeftijd vertrok ik op veldreis naar een malaria-endemisch gebied in West-Afrika. Het krioelde er van de muggen en veel mensen waren ernstig ziek. Het was tijdens die reis dat mijn interesse in de transmissie van malaria werd aangewakkerd, niet alleen in de ziekte en de parasiet, maar vooral in de vector. Muggen, zo blijkt, zijn de dodelijkste dieren op aarde.


Ging je direct met malaria aan de slag?

MARIA LUÍSA Nee, ik kreeg de buitenkans om te werken in kankeronderzoek en antikankerverbindingen bij een farmaceutisch bedrijf in San Francisco, Verenigde Staten. Het was erg boeiend om aan medicijnontwikkeling te werken. De farmaceutische sector draait op volle toeren. Ik heb veel geleerd over doelgericht onderzoek en heb de beste collega's ontmoet. Daarna verhuisde ik naar het Verenigd Koninkrijk om mijn onderzoek voort te zetten aan het Institute of Cancer Research en University College London. Ik was van plan om een carrière in kankeronderzoek te starten, maar malaria bleef altijd ergens in mijn achterhoofd zitten. Ik besloot om een doctoraat in malaria te behalen aan de Nova Universiteit van Lissabon en het Imperial College in Londen. Sindsdien ben ik malaria trouw gebleven (glimlacht). Na het behalen van mijn diploma heb ik een postdoc gedaan aan de Johns Hopkins University in de VS, waar ik gepromoveerd ben tot Faculty Research Associate. Ik keerde terug naar Europa en nam een positie aan als assistent professor aan de London School of Hygiene and Tropical Medicine, UK, waar ik 2 jaar werkzaam bleef.


Waarom heb je voor het ITG gekozen?

MARIA LUÍSA Tijdens mijn samenwerking met het Departement Biomedische Wetenschappen van het ITG toonde het departement veel interesse in mijn onderzoek. Mijn onderzoekslijnen zijn complementair aan die van het ITG en de biomedische collega's, dus het leek een perfecte match. In mei 2023 ging ik bij het ITG aan de slag als Associate Professor, als hoofd van de Dienst Experimentele Immunologie.


Waar zal je aan werken bij het ITG?

MARIA LUÍSA Mijn onderzoek is gericht op malariaoverdracht door Anopheles-muggen, vector/pathogeen-interacties en de aangeboren immuniteit van muggen. Simpel gezegd: waarom zijn muggen zo’n efficiënte vectoren van een ziekte die zo dodelijk is voor de mens? De klassieke malariabestrijdingsmethoden schieten vaak tekort omdat de parasiet een sterke resistentie heeft ontwikkeld tegen antimalariamiddelen, de muggen zich aanpassen aan muskietennetten en ze zeer resistent zijn geworden tegen insecticiden. Met andere woorden: we moeten nieuwe manieren vinden om deze verwoestende ziekte te bestrijden.


"In plaats van populatieonderdrukking is mijn langetermijnaanpak populatievervanging, wat inhoudt dat de wilde populaties worden vervangen door muggen die zo zijn ontworpen dat ze resistent zijn tegen infectie en overdracht van ziekteverwekkers."

Maria Luísa Simões

Maria Luísa Simões is geboren en getogen in Lissabon, Portugal. Voor ze naar België kwam, woonde ze in Portugal, Italië, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Ze deed haar doctoraatsonderzoek aan Nova University Lisbon, Portugal, en Imperial College London, UK (2014). Daarna volgde ze een postdoc aan de Johns Hopkins University in Baltimore, MA, VS, waar ze gepromoveerd werd tot Faculty Research Associate. Daarna werd ze assistent-professor aan de London School of Hygiene and Tropical Medicine in het Verenigd Koninkrijk.

Sinds mei 2023 leidt Maria Luísa de Dienst Experimentele Immunologie van het ITG.


Blijf je graag op de hoogte van Maria Luísa's activiteiten en bezigheden?

Een Anopheles-mug neemt bloed van een menselijke gastheer

Ben je van plan om een nieuwe techniek te ontwikkelen? Af en toe lezen we in de pers ook over genetisch gemodificeerde muggen.

MARIA LUÍSA Het hoofddoel van mijn onderzoek is het identificeren van belangrijke genen en eiwitten, met focus op immuniteitsgenen van muggen die bepalend zijn voor de ontwikkeling van malaria in de vector. Dat zal een belangrijke bijdrage leveren aan genetische technologieën voor de bestrijding van malariavectoren. Deze specifieke onderzoekslijn is relatief nieuw. In plaats van populatieonderdrukking is mijn langetermijnaanpak populatievervanging. Dat houdt in dat de wilde populaties worden vervangen door muggen die zo zijn ontworpen dat ze resistent zijn tegen infectie en overdracht van ziekteverwekkers. In wezen zouden deze transgene muggen minder malaria overbrengen.


Voor zulk werk heb je zeker een heel speciaal laboratorium nodig.

MARIA LUÍSA We hebben inderdaad een robuust, groot en bioveilig laboratorium nodig voor vectorbiologie en transmissiestudies, waarin we zogenaamde "infectiesystemen" kunnen opzetten. Het onderzoek in mijn laboratorium omvat experimenten met malaria-infectiemodellen in muizen en met humane infectiesystemen. Het bereiken van een robuuste en reproduceerbare malaria-infectie in een laboratoriumomgeving is een grote uitdaging, dus mijn team en ik gaan spannende tijden tegemoet! (glimlacht)

Spread the word! Deel dit artikel op

Meer stories