Ook bij malaria wegen de laatste loodjes het zwaarst

Vietnam wil tegen 2030 malaria elimineren. De ziekte komt er steeds minder voor, maar er is weinig bekend over hoe mensen malariarisico lopen binnen de afgelegen gemeenschappen waar malaria nog wel voorkomt, ondanks bestrijding van de ziekte. Onderzoekers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) en het nationale malariaprogramma in Vietnam verbleven enkele maanden in een afgelegen bebost gebied van het Zuidoost-Aziatische land. In het vakblad Malaria Journal beschrijven ze hoe het verhoogde malariarisico er samenhangt met hun dagelijkse bezigheden. Om de dodelijke ziekte definitief te kunnen verslaan, moet daar meer rekening mee gehouden worden.

Het aantal malariadoden is de afgelopen tien jaar met aanzienlijke inspanningen sterk gereduceerd, maar toch sterven er jaarlijks nog bijna 500.000 mensen aan de parasitaire ziekte. Azië is het succesvolst geweest in de strijd tegen malaria en de meeste slachtoffers van de ziekte zijn vandaag dan ook jonge kinderen in Sub-Sahara-Afrika. In Vietnam blijft malaria beperkt aanwezig in beboste gebieden waar vooral etnische minderheden wonen. Bestrijding van malaria is in deze gebieden moeilijker, omdat malariamuggen mensen vaak vroeg in de avond en buiten bijten, voor zij gaan slapen onder een muggennet. 

“Sinds 2000 heeft Vietnam het aantal malariagevallen met 90% teruggedrongen. De laatste loodjes wegen echter het zwaarst. We weten nog te weinig hoe malaria overgedragen blijft worden en eliminatiestrategieën moeten aangepast worden op de lokale omstandigheden van de plaatsen waar de laatste malariahaarden voorkomen,” aldus Melanie Bannister-Tyrrell van het ITG.

Het ITG probeert daar verandering in te brengen door samen met lokale partners ook onderzoek te doen in kleine dorpjes in afgelegen beboste gebieden. Nationale malariaprogramma’s in landen zoals Cambodja en Vietnam kunnen daar hun voordeel mee doen.

De laatste in de rij is de nieuwe paper van Bannister-Tyrrell. Zij verbleef weken aan stuk in een dorpje in de provincie Quang Nam in Centraal-Vietnam. Bannister-Tyrrell vormde een beeld van de gemeenschap door middel van observaties, vragenlijsten en diepte-interviews over hun bezigheden in het dorp, op het land en in het bos. De ITG-onderzoekster verbond die bevindingen aan het risico om malaria op te lopen. “Mensen lopen het meeste risico op malaria als zij ’s avonds buiten zijn, om te vissen, hout te kappen, om anderen te ontmoeten of samen buiten tv te kijken. Op die momenten worden mensen niet beschermd door muggennetten,” vertelt Bannister-Tyrrell.

Het onderzoek toont aan dat het nationale programma in Centraal-Vietnam ook middelen moet inzetten om malariamuggen buiten te bestrijden, in dorpjes, op boerderijen, in het bos en langs rivieren. Door in te zoomen op specifieke gemeenschappen kunnen micro-epidemiologische studies zoals die van Bannister-Tyrrell bijdragen tot het inzetten van gerichte interventies om malaria te elimineren.

Link

• Micro-epidemiology of malaria in an elimination setting in Central Vietnam (Malaria Journal, Bannister-Tyrrell et al.)